Nguyên tắc chuyển lỗ giữa các năm

NGUYÊN TẮC CHUYỂN LỖ GIỮA CÁC NĂM NHƯ THẾ NÀO?

Tính thuế thu nhập doanh nghiệp là việc kế toán bắt bắt buộc phải làm mỗi quý và cuối năm. Khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp chúng ta được trừ các khoản lỗ được kết chuyển ra khỏi thu nhập tính thuế. Vậy nguyên tắc chuyển lỗ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp như thế nào? Sau đây chúng ta cùng tìm hiểu chi tiết.

Theo Điều 4 Thông tư 78/2014/TT-BTC ta có công thức xác định thu nhập tính thuế TNDN như sau:

THU NHẬP TÍNH THUẾ = THU NHẬP CHỊU THUẾ – (THU NHẬP MIỄN THUẾ + KHOẢN LỖ ĐƯỢC KẾT CHUYỂN)

Nguyên tắc chuyển lỗ giữa các năm được quy định tại Điều 9 Thông tư 78/2014/TT-BTC.
I. Các khoản lỗ phát sinh là gì?
“Lỗ phát sinh trong kỳ tính thuế là số chênh lệch âm về thu nhập tính thuế chưa bao gồm các khoản lỗ được kết chuyển từ các năm trước chuyển sang.”

II. Kế toán thực hiện kết chuyển lỗ theo nguyên tắc nào?
* Nguyên tắc chuyển lỗ giữa các năm.
Hàng năm kế toán phải thực hiện quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp cuối năm. Sau khi quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp mà kết quả kinh doanh bị lỗ. Thì:
+ Kế toán thực hiện kết chuyển toàn bộ số lỗ vào thu nhập của kỳ tiếp theo.
+ Chỉ được phép kết chuyển lỗ của kỳ trước nếu kỳ này có lãi
+ Phải thực hiện chuyển số lỗ phát sinh toàn bộ và liên tục. Tuy nhiên số lỗ phát sinh kỳ trước được kết chuyển không vượt quá số lãi của kỳ này.
+ Số lỗ được chuyển giữa các quý trong một năm với nhau và giữa các năm với nhau.
+ Thời gian chuyển lỗ tính liên tục không quá 5 năm (kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ). Nếu để quá thời hạn 5 năm mà số lỗ phát sinh chưa chuyển hết thì sẽ không được chuyển vào thu nhập của các năm tiếp theo sau đó.

* Ví dụ để các bạn hiểu rõ hơn về nguyên tắc chuyển lỗ giữa các năm.
Công ty X có số liệu như sau:
– Năm 2018 Công ty X có khoản lỗ phát sinh trong kỳ là 1,5 tỷ đồng.
– Năm 2019 Công ty X lãi 800 triệu đồng.

Như vậy, theo nguyên tắc chuyển lỗ trên thì toàn bộ số lỗ phát sinh của năm 2018 sẽ được kết chuyển toàn bộ vào thu nhập của năm 2019. Tuy nhiên năm 2019 chỉ phát sinh số lỗ là 800 triệu đồng, nên năm 2019 kế toán chỉ được kết chuyển tối đa 800 triệu đồng vào thu nhập của năm 2019. Còn lại 700 triệu sẽ dùng để kết chuyển vào các năm tiếp theo nếu phát sinh lãi.

* Nguyên tắc chuyển lỗ giữa các quý trong năm như thế nào?
Trước đây hàng quý doanh nghiệp sẽ phải thực hiện kê khai và nộp tờ khai tạm tính thuế TNDN.

Đồng thời đối với quy định về kết chuyển lỗ
“Doanh nghiệp tạm thời chuyển lỗ vào thu nhập của các quý của năm sau khi lập tờ khai tạm nộp quý và chuyển chính thức vào năm sau khi lập tờ khai quyết toán thuế năm.”

Tuy nhiên từ ngày 15/11/2014 theo quy định tại Điều 17 Thông tư 151/2014/TT-BTC đã bỏ quy định phải lập tờ khai thuế TNDN tạm tính, thay vào đó chỉ cần nộp tiền thuế TNDN tạm tính chậm nhất vào ngày thứ 30 của quý làm việc tiếp theo của quý phát sinh nghĩa vụ thuế.

Như vậy, hiện tại kế toán vẫn thực hiện tạm tính thuế TNDN như bình thường nhưng không phải nộp tờ khai. Nên các bạn vẫn thực hiện kết chuyển giữa các quý với nhau:
– Năm 2018 Công ty có lãi.
– Quý I/2019: Công ty có số lỗ phát sinh tạm tính là 20 triệu đồng.
– Quý II/2019: Lãi 5 triệu đồng thì Công ty được phép kết chuyển chuyển số lỗ tối đa sang quý 2 bằng số lãi của quý 2 là 5 triệu đồng. Như vậy quý 2 sẽ không phát sinh số thuế TNDN tạm tính phải nộp.
– Quý III/2019: Lãi phát sinh là 10 triệu đồng. Công ty sẽ được chuyển tối đa 10 triệu sang quý 3 và Công ty không phát sinh thuế TNDN.
– Quý IV/2019: phát sinh lãi 20 triệu, Công ty chuyển nốt lỗ phát sinh từ quý 1 còn lại 5 triệu sang doanh thu của quý 4. Doanh nghiệp tính thuế TNDN trên số lãi 15 triệu sau khi trừ số lỗ kết chuyển.

III. Nguyên tắc chuyển lỗ trong trường hợp sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản.
– Thứ nhất: Doanh nghiệp trước khi thực hiện hình thức chuyển đổi phải thực hiện quyết toán thuế với cơ quan thuế đến thời điểm có quyết định chuyển đổi. (Trừ 1 số trường hợp ngoại lệ)

– Thứ hai: Số lỗ của doanh nghiệp phát sinh trước khi thực hiện chuyển đổi, sáp nhập, hợp nhất.
+ Kế toán phải theo dõi chi tiết theo năm phát sinh.
+ Đồng thời: Bù trừ vào thu nhập cùng năm có chuyển đổi, sáp nhập, hợp nhất. Hoặc được tiếp tục chuyển vào thu nhập của các năm tiếp theo của DN sau khi chuyển đổi, sáp nhập, hợp nhất (Nhằm đảm bảo nguyên tắc chuyển lỗ tính liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ)

– Thứ ba: Số lỗ của doanh nghiệp phát sinh trước khi chia, tách thành doanh nghiệp khác.
Nếu đang còn trong thời gian chuyển lỗ theo quy định thì kế toán thực hiện phân bổ cho các doanh nghiệp sau khi chia, tách theo tỷ lệ vốn chủ sở hữu được chia, tách. (Theo Điều 7 Thông tư 96/2015/TT-BTC, sửa đổi bổ sung Khoản 3 Điều 9 Thông tư số 78/2014/TT-BTC)

Trên đây là cách chuyển lỗ giữa các quý, trường hợp sau khi quyết toán thuế năm trước lỗ thì doanh nghiệp vẫn kết chuyển số lỗ tương tự như trên khi thực hiện tạm tính thuế TNDN của các quý và chuyển chính thức vào năm sau khi lập tờ khai quyết toán thuế năm vào cuối năm.